KUSUMLAR KÖYÜ Üreğir Yörükleri’nce kurulmuştur. Kusumlar, halen Hisarbey beldesinin mahallesidir. Kusumlar köyü, önceden köy mezarlığının kuzeyinde idi. Daha sonra, 1–1,5 km. kuzeybatıya taşınmıştır.
KUZEYYAKA MAHALLESİ:Kızılcık köyüne bağlı mahalle.
KUZYAKA MAHALLESİ Külcü köyüne bağlı mahalle. Diğer adı, Maden mahallesidir.
KUŞU KÖYÜ Halen beldedir. Varsak, Afşar ve Akkocalı Yörükleri’nce kurulmuştur. Kadılar ve Yeni isimli iki mahallesi vardır. Kuşu/Kuşlu Yörükleri’nin şahin besledikleri, bu şahinleri çadırlarının önüne çakılı kazıkların üstüne bağladıklarından, bu hayvanı ongun olarak benimsemişlerdir. Adları da buradan gelmektedir.
Çayırca, Çakmak, Necip, Samurlar, Damyanı, Kovaldere, Mehron Damları, Taşağıl, Büyükoluk ve Yumrutaş gibi oba ve damlan bulunmaktadır.
KÜLCÜ KÖYÜ Kızılkeçili aşireti köylerindendir. Kuzyaka(Maden) isimli bir mahallesi vardır.
KÜPLÜCÜ KÖYÜ Solaklar/Solaklı isimli Türkmen/Yörük cemâatince kurulmuştur. Halen Pazarlar’a bağlıdır.
*
MADEN KÖYÜ Karakeçili köylerindendir. Külcü köyüne bağlı mahalledir. Diğer adı Kuzkaya mahallesidir.
MAHMUTLAR KÖYÜ Karakeçili köylerindendir. Dereyüzüdere köyüne bağlı mahalledir.
MAKSUTLAR KÖYÜ Gılmanlar köyüne bağlı mahalledir, Boz-Ulus Türkmen aşireti/federasyonuna bağlı Maksudlu/Maksud Uşağı cemâatince kurulmuştur.
MAMAK KÖYÜ Simav’ın Türkmen köylerindendir.
MANASTIR KÖYÜ Ilhamur (Gerni) köyüne bağlı Tepebaşı mahallesinin eski adıdır.
MURADINLAR KÖYÜ Konar-göçer Yörük tayfalarınca Germiyen Beyliği döneminde oluşturulmuştur. 438 Sayılı Tarihli Tahrir Defteri’nde kayıtlı Simav’ın vakıf köylerindendir.
MERCANLAR MAHALLESİ Kayalıdere köyüne bağlı bir mahalledir. Bu mahalle halkı, Simav'ın Karakür mahallesine iskân edilmiştir. Halen köyde birkaç aile kalmıştır.
MUSTAFA EFENDİ Hacıhüseyinefendi köyüne bağlı Hacımustafaefendi köyünün kısa söyleniş biçimidir.
*
NAŞA KÖYÜ Aşağı, Yukarı, Teslim ve Kabaarmut mahallelerinden oluşmaktadır. Evliya Çelebi, “Seyahatnâme”sinde “Naşlı” olarak kaydetmiştir. Köye, Kuzey Türkçesi’nden alınma “çeşme, pınar” anlamlarındaki Naşlı/Naşa adının verildiğini, çevresinde bulunan sıcak su kaynakları da teyit etmektedir. Öte yandan bu bölgede yer alan Çokrak’ın Tatar Türkçesi’nde “Çeşme, kaynak, pınar” anlamı taşıması, ayrıca eski bir yerleşim birimi olan aynı yöredeki metruk yerleşim birimi Avdan’ın da “su yeri, su kaynağı, su tahliye kanalı” manasını taşıması tesadüfi değildir. Naşa/Naşlı, Çokrak ve Avdan kelimelerinin tamamı su ile ilgili isimlerdir.
Köyde Kıpçak unsurlar da yaşamaktadır.
NUREDDİN KÖYÜ 438 Numaralı Tahrir Defteri'nde kayıtlı Simav'ın vakıf köylerindendir.
*
ORHANLAR KÖYÜ Kula Yörüğü köylerindendir. Bunlara Orhanlı Yörüğü de denir. Simav’ın eski köylerinden olan Orhanlar, halen Pazarlar ilçesine bağlıdır.
ORTACI KÖYÜ Simav’ın Karakeçili köylerindendir.
*
ÖREĞ KÖYÜ Simav’ın eski köylerinden olup. Halen Pazarlar ilçesine bağlıdır. Öreğ ve Kula yörüğü köylerindendir. Yapak isimli bir mahallesi bulunmaktadır.
Öreğ ve Öreğli Yörükleri, Pazarlar/Öreğ, Simav’ın Öreğler ile Simav ilçe merkezinde meskûndur.
ÖREĞLER/ÖREYLER KÖYÜ Öreğ Türkmen-Yörük tayfasınca kurulmuştur. Münferit Karakeçili ve Trabzonlu ailelerin yanı sıra, Cumhuriyetin ilk yıllarında Güneydoğulu birkaç aile de iskân edilmiştir. Öreğ köyü halkı ile akrabadır.
Lâz Değirmeni/Lâz damları da denen yarı metruk bir mahallesi vardır. Karadeniz (Trabzon) kökenli, daha sonra çevredeki yörükler ve Kuzey Kafkasyalı Adığelerle akraba olan mahalle halkı, burayı terk ederek, Simav, Demirciköy, Öreğler ve Manisa'nın Demirci ilçesine yerleşmiştir.
Halen belde olan Öreğler, Bahçelievler ve Yeşilyurt mahallelerinden oluşmaktadır.
ÖRENCİK KÖYÜ Keçeli Yörükleri’nce kurulmuştur. Örencik/Virancık.
ÖRENLİ KÖYÜ Osmanlı döneminde Tımarlı sipahi kışlaklarından biriydi. Daha sonra bu köye çevredeki konar-göçer Yörük tayfaları yerleşmiştir. Aşağı ve Yukarı isimli iki mahallesi vardır.
*
PAZAR ÇOKYAKA Pazarlar ilçesinde mahalle. Çokyaka mahallesi.
PAZARLAR KÖYÜ Simav’ın eski köylerindendir. Halen ilçedir. Az ve Çok mahallelerden meydana gelmiştir. 1990 yılında Simav’a bağlı kasaba/belde iken ilçe haline getirilmiştir. Konar-göçer yörük tayfalarınca kurulmuştur.
“AzIar”, eski Türk boylarındandır. Bu boyun terekesine Azerbaycan'da da rastlanmaktadır.
PULLUCA KÖYÜ Konar-göçer Türkmen/Yörük tayfalarınca kurulmuştur. 1964 yılında Simav'a bağlanmıştır.
Pul/pullu= Para, paralı, zengin anlamına gelmektedir. Paralı, pullu
*
RAHİMLER KÖYÜ Şenköy’e bağlı mahalledir. Rahimler mahallesi, Kozanlı yörüğüdür.
RAHMANLAR KÖYÜ Rahimler Köyü.
*
SAMAT KÖYÜ: Simav’ın Türkmen köylerindendir. Samatlı/Samedli köyü halkı, güçlü Türkmen geleneklerine sahiptir.
SARICAALAN KÖYÜ Yağıllar köyüne bağlı mahalledir, Karakeçili köylerindendir.
SARIÇAM KÖYÜ: Karakeçili köylerindendir. Gürenoluk(Sarı Mehmet) isimli bir mahallesi vardır.
SARIKAYA KÖYÜ Alabaşlar köyünün yeni adıdır. Karakeçili aşireti köylerindendir.
Alabaşlar, Karakeçili aşiretine bağlı cemaatlerdendir. ‘Alabaş’ adını işittiğimizde bu insanların Karakeçili, diğer bir ifade ile Kayı boyundan olduğunu hemen anlarız. Sarıkaya size ne ifade ediyor? ‘Alabaş’ adını değiştirenler bu hakkı kendilerinde nasıl görmüştür? Yapılan bu yanlışlardan behemahal dönülmelidir.
SARIKAYA KÖYÜ (eski Alabaş köyü) Halkı Karakeçilidir. Hatalı isim değişikliği yapılmış köylerimizdendir. Alabaş adı Türk etnonimi açısından çok değerlidir. Karakeçili alt cemaatlerindedir.
SARKATLAR KÖYÜ Sarkatlar adlıKonar/göçer Yörük tayfalarınca kurulmuştur.
SARI MEHMET MAHALLESİ Sarıçam köyüne bağlı Gürenoluk mahallesinin diğer adıdır.
SAVCILAR KÖYÜ Savcı Yörükleri’nce kurulmuştur. Köyde meskûn Araplar Avlusu, Dağlılar Avlusu, Hacılar Avlusu, Şemenoğulları (Ayvazlar), Hatipoğulları, Hamzaoğullan Savcılı aşiretinin alt kabileleridir. Köyde Kuzey Kafkasyalı bir Adiğe (Şapsığ) topluluğu da bulunmaktadır. Savcılar, halen Akdağ beldesini oluşturan mahallelerden biridir. Halkı cesur ve girişimcidir.
SEMERKÖY Konar-göçer Yörük tayfalarınca kurulmuştur. Hacıimamlar ve Yörükler, köyün önemli ailelerindendir. Semerköy yörüklerinden bir bölümü, eski bir çiftlik olan Hamzabey'e yerleşmiştir. Köyde ayrıca münferit Kuzey Kafkasyalı Adığe(Şapsığ) aileleri de oturmaktadır.
Adını, Osmanlı döneminde sipahiler için semer yapmaları nedeniyle, bu iktisadi faaliyetlerinden ötürü almışlardır. Köyün adı, Yeşilova olarak değiştirilmiştir. Bu köklü kültürümüze saygısızca bir uygulamadır.
SİMAV KAZASI Evliya Çelebi, Simav’ı Germiyanoğlu Veziri Babık Bey’in zapdettiğini yazar. Simav, günümüzde; Çavdır, Değirmenciler, Dörteylül, Esenevler, Fatih, Hisarardı, Karakür, Karşıyaka, Kekliktepe, Muradınlar, Sırapayam, Tabakhane, Tepecik, Yenimahalle ve Yüzbirevler mahallelerinden ibarettir. Eski mahallelerinden sadece Cuma mahallesi yer almamaktadır. Kuyu mahallesi ise, ismen var olup, resmen kullanılmamaktadır.
Simav ilçe merkezinde oturan aileler, köylerde meskûn Türkmen/Yörük aşiretlerinin devamıdır. İleride imkân olması halinde Kasaba merkezinde oturan Türkmen/Yörük aileleri hakkında da bilgi vermeye çalışacağız.
SOFULAR KÖYÜ Simav’ın eski köylerindendi. Halen Pazarlar ilçesine bağlıdır. Halkı Şehitli (Karakeçili ) Yörüğüdür. Kepez isimli bir mahallesi vardır.
Bazı kaymaklarda Sofu/Sofulu/Sofular cemâatinin diğer adının Kerimli olduğu ve Boz- Ulus Türkmen Federasyonu bünyesine dahil olduğu kayıtlıdır.
SÖĞÜT KÖYÜ (Söğütçük) Kula Yörüğü köylerindendir. Efir köyü halkı ve Sındırgı’nın Yolcupınarı Kulalıları ile akrabadır.
SUDÖŞEĞİ KÖYÜ Köy halkı, Kızılelçili ve Yağcıbedir Yörüğü’dür. Halı dokumacılığı ile ünlüdür. Sudüşeği
SÜNNETÇİLER KÖYÜ (eski Dere Sünnetçiler köyü) Köyü kuran Sünnetçiler cemaatidir. Akhisar/Sünnetçiler, Elbistan/Sünnetköy, Kütahya/Sünnetyenice’de de bu cemaat oturmaktadır.
*
ŞENKÖY (eski Alakese/Alakilise) Karakeçili aşiretince kurulmuştur. Belde, Rahimler ve Şenköy Birlik mahallelerinden oluşmaktadır. (Mehmet Çakır-1957)
*
TAHTACI KÖYÜ Simav’ın eski köylerindendir.
TAŞKÖY: Taşlı Yörük tayfalarınca kurulmuştur.
TAŞLIK KÖYÜ: Simav’ın Kızılkeçilİ aşireti köylerindendir.
TEPEBAŞI KÖYÜ (eski Manastır) Ilhamur köyüne bağlı mahalledir. Konar-göçer Yörük tayfalarınca kurulmuştur.
TEPEKÖY: Pazarlar ilçesine bağlıdır. Konar-göçer Yörük tayfalarınca kurulmuştur. Bedeviler isimli bir mahallesi vardır.
TERZİLER KÖYÜ Karakeçili köylerindendir.
TOK M AHALLESİ Akpınar köyüne bağlı mahalledir. Karakeçili köylerindendir.
TOKLAR KÖYÜ Karakeçili köylerindendir. Toklar köyünde meskûn ailelerin bir bölümü, eski adı Manastır olan Tepebaşı mahallesinden, bir bölümü de Dursunbey ilçesine bağlı Sinekler altındaki Mahalle Deresi köyünden gelmişlerdir. Hacılar, Halil Ağalar, Çuhadarlar ve. Değirmenciler, Toklar köyünü oluşturan ailelerdendir.
*
UZUN MAHALLESİ Simav’ın Akpınar köyüne bağlı mahalledir. Uzun mahallesi Karakeçili Yörüğüdür.
*
YAĞ1LLAR KÖYÜ Ayağıbüyüklü Türkmen/Yörük tayfalarınca kurulmuştur. Sarıcaalan isimli bir mahallesi vardır.
YAĞMURLAR KÖYÜ: Yağmurlu Türkmen/Yörük cemâatince kurulmuştur. Yağmurlu cemâati Boz-Ulus aşiretindendir.
YAKUPLAR KÖYÜ: Simav’ın eski köylerindendir. Halen Pazarlar’a bağlıdır. Şehitli aşiretinin Kayışoğlu obasınca kurulmuştur. Eskiden burada Gedizli Ahmet Gürsoy’un çiftliği vardı. 1940’lı yıllarda Kayışoğulları ile Gürsoy’un adamları arasında arazi yüzünden çatışma çıkmıştı.
YASSIEYNİHAN KÖYÜ Kula Yörükleri’ne bağlı Eynehan cemaatince kurulmuştur. Karakeçilidirler.
YASSIKÖY: Rivayete göre Simav’ın 2–3 km. doğusunda kurulu imiş. Değirmen Türbesi’nin bulunduğu yer, Yassıköy mezarlığıdır. Bu bölgede mezar kalıntılarına rastlanmaktadır.
YAVI KÖYÜ (Yavu) Aşağı Yavı ve Yukarı Yavı olmak üzere iki mahalleden oluşmaktadır. Yavı/Yavular, önemli Türkmen/Yörük oymaklarındandır.
YAYKIN KÖYÜ Kula aşireti köylerindendir. Simav’ın eski köylerinden olan Yaykın, halen Pazarlar ilçesi beldelerindendir. Belde, Gazi ve Mevlâna mahallelerinden oluşmaktadır.
YEMİŞLİ KÖYÜ Konar-göçer yörük tayfalarınca kurulmuştur.
Daha sonraları köye Karakeçili ve Akkoyunlu aşiretine mensup aileler yerleşmiştir. Halen belde olup, Yeni Mahalle ve Yeşilyayla mahallelerinden oluşmaktadır.
YAYLACI KÖYÜ Simav'ın, metruk köylerindendir.
348 Sayılı Tahrir Defteri'nde; Çiftlik-i Yaylacı der-karye-i Dangış/Dangış köyünde Yaylacı Çiftliği olarak kayıtlıdır. Köyün kurulu olduğu alan, Çayköy'ün güneyinde, İzmir şosesi/asfaltı üzerinde dağ eteğinde idi. Halk arasında “Yâçı” adı ile anılmaktadır.
YENİKÖY Demirci’ye bağlı iken 1989 tarihinde Simav’a geçmiştir. Halen belde olup Cumhuriyet, Çobanlar ve Fatih mahallelerinden oluşmaktadır.
YENİLER KÖYÜ Simav’ın Karakeçili köylerindendir.
YEŞİLÇAM KÖYÜ İciler köyünün yeni adıdır.
YEŞİLKÖY: Kebeli/Gebeli Türkmen/Yörük tayfalarınca kurulmuştur. Köyün eski adı Gebeceler/Gebeciler idi. Halen beldedir. -
YEŞİLOVA KÖYÜ Semerköy’ün yeni adıdır.
YEŞİLDERE BELDESİ İzâfi bir isim olup, Darıcı ve Eğdemir/Eydemir köyleri birleştirilerek oluşturulmuş bir beldedir.
YEŞİLYAYLA KÖYÜ Dağyenice köyünün yeni adıdır.
YUKARI DOLAYLAR KÖYÜ Karakeçili ve Kula Yörüğü köylerindendir. Dere Mahalle ve Kara Kilise isimli iki mahallesi vardır.
***
Bu yazı dizisi ile Simavlılara geçmiş ve geleceklerini hediye ettik. Kafalardaki birçok soruyu da böylece çözmüş olduk. “Simav Ege’nin Kâbesidir” derken, sosyal yapımızın temel taşları olan Yörük ve Türkmenlerin Simav için oynadıkları rolü çarpıcı şekilde sunmayı amaçladık.
Şimdi artık biliyoruz; Dibekdağı/Ortaköy mıntıkasından hareket eden Aydınlı Yörükleri’nin Eğrigöz Dağı, Keşiş Dağı ve Akdağ/Yorgankaldıran – Eğrice Yaylaları’na, Kula Karakeçilileri’nin Eğrigöz Dağı’na, Salihli Yörükleri’nin Adala yöresindeki Kargacık’tan Akdağ yaylalarına, Demirci/Borlu Kocakuşak ve Kadıboğan Yörükleri’nin Demirciköy başına, Foça Karakeçilileri’nin Keşiş dağına göç ettiklerini, bunun yanı sıra Salihli Yağcıbedirleri’nden bir cemâatin bölgedeki Kireç köyüne yerleştiktiğini de unutmadık.
Aydınlı Yörükleri’nin göçü, Nahit Menteşe’nin İçişleri Bakanlığı döneminde son bulmuştur.
Velhasıl, Ege Türkmenleri/Yörüğü’nün, Simavsız göçü söz konusu değildir. Göçün bir kolu Kastamonu istikametine, diğer kolu Sultan Dağları üzerinden Toroslara uzanır. Göç, ister kuzeye, isterse güneye uzansın her zaman sıklet merkezi, Simav olmuştur. Simavlılar, sahip oldukları İsviçre’yi kıskandıracak yaylaları ve Ege Türkmen/Yörükleri’nin çekim merkezi olmakla hep gurur duymuştur.
Kendini bilmez bazı kesimlerin, Türkmen/Yörükleri küçümseme havası içerisinde olduğunu görürüz. Ne derler: “Yörük delisi, beygir ölüsü”, “Bağa erik, eve Yörük sıçırtma” “Yörüğün yediği süttür, yoğurttur/ Oturduğu tümsektir, sırttır/ Konuştuğu zırttır, pırttır”, “Yörüğün işi dura vara” vb.
Bu tür ifâdeler, Türk halkını oluşturan diğer gruplar için de söylenir. Balkanlılar için “Suyun öbür tarafından” , Türkler için: “Eşek Türk!” Kürtler için “Kürt’ün ekmeği dizi üstünde olur, ayağa kalkınca düşer”, “Kürt'ten olsa evliya, koyma avluya”, “Kürt'ün evinde ye iç, Ermeni’nin evinde uyu”. Lâzlar için “Lâz aklı; Lâz’ın öğleden sonra kafası çalışmaz”, Çerkesler için, “Giydiği deri, yediği darı, konuştuğu ceviz tıkırtısı” gibi ulusal birliğimizi oluşturan grupları rencide edici onlarca örnek verilebilir. Benzer sözleri Simav merkezde de duyarız: "Dağda Bebirler, ovada Emirler, şehirde Çaçaronlar” …. diye. Bilindiği gibi, hem Bebirler ve Emirler, hem de Çaçaronlar soylu Türkmen/Yörük ailelerindendir.
Bize düşen, etnik-bölücü mihrakların birlik ve beraberliğimizi bozucu bu tür olumsuz propagandalarına kulak asmamak.
